جعبه کشش برق یا پول باکس Pull box؛ ابزاری است که عمدتا در ساده‌سازی ظاهر سیم‌کشی‌های برق مورد استفاده قرار می‌گیرد. این جعبه در واقع به منظور سهولت در تقسیم‌بندی سیم‌ها یا کابل‌های استفاده شده در مدار الکتریکی نصب می‌گردد. همچنین این ابزار در مواقعی که هادی‌ها در فواصل طولانی کشیده می‌شوند؛ به کار می‌رود تا فشار را از روی سیم‌ها بردارد. در فواصل طولانی سیم‌کشی؛ استفاده از پول باکس به کرات و در نقاط معین بسیار مرسوم و لازم است. پول باکس در صنعت برق گاهی به نام جعبه تقسیم برق هم شناخته می‌شود که عمدتا به صورت جعبه‌های روکار یا توکار داخلی از جنس گالوانیزه، ورق‌های فولادی یا استیل با ابعاد متفاوت هستند. قابل ذکر است که ابعاد این جعبه‌ها تابع سفارش خریداران و مشتریان؛ قابل طراحی و تغییر است و اغلب سایزهای تولیدی بر اساس اندازه کابل‌ها، تعداد هادی‌ها، طول کابل‌های مورد مصرف و تعداد خم شدن‌های آن تعیین می‌شود.
کاربرد پول باکس
پول باکس یک جعبه توخالی فلزی است که به منظور دسترسی آسان‌تر به سیم‌ها و کابل‌کشی‌ها الکتریکی در مدار مورد استفاده قرار می‌گیرد. سایز این جعبه کشش بسیار به اندازه یا طول سیم‌ها و کابل‌ها و همین‌طور فضای مورد نیاز برای کابل‌کشی بستگی دارد. هنگامی که بین دو نقطه؛ لوله‌کشی برای قرار دادن سیم‌ها و کابل‌ها انجام می‌شود؛ اگر مجموع زاویه خم شدن لوله‌ها و کانال‌های برق بیشتر از ۳۶۰ درجه باشد لازم است که از پول باکس استفاده شود. لازم به ذکر است استفاده بیش از حد از این جعبه کشش یا به عبارت دیگر پول باکس در یک پروژه؛ باعث افزایش میزان هزینه‌های راه اندازی می‌شود؛ از همین‌رو هزینه‌های راه اندازی به ویژه در پروژه‌های بزرگتر بیشتر است. نکته مهم قابل توجه دیگر در این خصوص، این است که تعداد بیش از اندازه این جعبه‌ها باعث اتصال بیش از حد رساناها می‌گردد. لذا در زمان استفاده واجب است که یک متخصص و کارشناس برق در این خصوص؛ تعداد مورد نیاز جعبه کشش را در مدار طراحی کند؛ تا از این جعبه‌ها فقط در مواقع ضروری استفاده شود و در نتیجه هزینه‌های راه اندازی و جانبی بدون دلیل افزایش نیابد.
مزایای استفاده از جعبه کششی برق
مزایای استفاده از جعبه کشش در مدارات مربوط به پروژه‌های الکتریکی بسیار است؛ از جمله این مزایا باید به موارد ذیل اشاره کرد:
- ابعاد متفاوت و قابل سفارش
- سهولت در عیب یابی، انجام تعمیرات راحت‌تر و سیم‌کشی مجدد
- ایجاد نظم و آراستگی در سیم‌کشی یا ساده‌سازی سیم‌کشی
- ممانعت از تاثیر عوامل بیرونی بر روی سیم و کابل داخل جعبه کشش مانند ضربات فیزیکی، موجودات جونده، رطوبت، گرد و غبار و غیره
- ممانعت از تماس مستقیم افراد با سیم یا کابل و جلوگیری از خطرات ناشی از برق گرفتگی
- دسترسی با سهولت به سیم‌ها و کابل‌های درون شبکه
- مقرون به صرفه و اقتصادی
دلایل استفاده از پول باکس
اگر برای کارتان اهمیت زیادی قائل هستید و می‌خواهید تا جایی که ممکن است جعبه‌ها را در پشت پانل‌ها قرار دهید که در زمان تعمیر قابل دسترسی باشند، استفاده از Pull Box ضرورت دارد. در غیر این صورت هیچ دلیلی برای استفاده از جعبه کشش برق که به عنوان پانل قابل دسترسی است، ضرورتی ندارد. دلیل اینکه بسیاری از تکنیسین‌های برق از جعبه‌های کششی استفاده می‌کنند، امکان تعویض، اضافه کردن و یا تعمیر سیم‌کشی است. چرا که ممکن است بعد از چند سال بخواهید سیستم برق‌کشی را تا حدودی تغییر دهید و یا آن را تعمیر کنید.
سایز جعبه تقسیم کششی چقدر است؟
پول باکس با سایزهای مختلفی تولید می‌شود که هر یک کاربرد متفاوتی دارند. به طور کلی سایزهای مختلف این محصول در بازار عبارتند از:
- ۴۰*۳۰
- ۴۰*۶۰
- ۳۰*۲۵
- ۲۰*۲۰
- ۴۰*۴۰
- ۴۰*۵۰
- ۲۰*۳۰
- ۵۰*۵۰
انواع جعبه کششی برق
این محصدول به چندین شکل در بازار موجود است که در اندازه و شکل ظاهری با همدیگر متفاوت هستند. به طور کلی انواع جعبه تقسیم کششی از نظر متریال عبارتند از:
- جعبه کششی برق پلاستیکی: این محصولات نوع ارزانتر بازار هستند که با استفاده از پلاستیک‌های مقاوم تولید می‌شوند تا در برابر ضربه، حرارت و تغییرات دما مقاومت بالایی داشته‌باشند.
- جعبه تقسیم فلزی: برای ساخت این محصولات از آلیاژ استیل ضد زنگ و یا ورق‌های گالوانیزه استفاده می‌شود. رایج‌ترین نوع پول باکس برق از جنس گالوانیزه است که در برابر رطوبت مقاومت زیادی دارد. هر چند گفته‌می‌شود جعبه تقسیم در داخل دیوار قرار می‌گیرد و در مقابل دید نیست، اما ضدزنگ بودن و داشتن مقاومت در برابر حرارت و ضربه برای حفظ سلامت کابل و سیم‌ها اهمیت زیادی دارد.
انواع جعبه تقسیم کششی از نظر ظاهر
این محصول پرکاربرد در سیستم برق‌کشی از نظر ظاهر نیز شامل چندین نوع است که عبارتند از:
جعبه تقسیم مربع
این محصول بیشترین کاربرد را در سیستم برق کشی ساختمان‌های مسکونی دارد. در اتصالات و سیم‌کشی‌های معمولی اغلب از این نوع پول باکس استفاده می‌شوند. بیشتر این محصولات برای برق‌کشی خانگی از جنس پلاستیک مقاوم و با اندازه‌های کوچک و متوسط هستند. نصب پول باکس برق چهارگوش به سادگی انجام می‌شود و سیم‌های زیادی در داخل آن وجود ندارد. به دلیل اینکه استفاده از این نوع جعبه تقسیم با کمترین ایراد و نقص در سیستم برق‌کشی همراه است، در بیشتر ساختمان‌های مسکونی از آن‌ها استفاده می‌شود.
پول باکس برق گرد
این نوع جعبه تقسیم کششی به صورت گرد طراحی می‌شود که عمق آن‌ها حدود ¾ اندازه قطر است. این نوع پول باکس بهترین نوع جعبه تقسیم محسوب می‌شود که برای دیوارها و سقف کاربرد دارد. از آن برای سیم‌های باریک و سبک استفاده می‌شود و اغلب از جنس فلز هستند. جعبه کششی گرد برای تمامی بخش‌های تاسیسات برق به منظور جدا کردن سیم‌ها کاربرد دارد.
جعبه کششی هشت ضلعی
یکی دیگر از انواع پول باکس است که به شکل 8 ضلعی طراحی و تولید می‌شود. از جمله مزیت‌های این نوع پول باکس برق باید به اشغال فضای کمتر اشاره کنیم. به همین دلیل از آن برای سیم‌کشی برق در سقف ساختمان استفاده می‌شود. این نوع جعبه تقسیم کششی انعطاف‌پذیری بالایی دارد و می‌تواند بیش از حد ظرفیت خود، فضا برای عبور کابل و سیم برق ایجاد کند.
پول باکس قابل استفاده در فضای باز
این نوع جعبه تقسیم همانطور که از نام آن مشخص است، برای سیم کشی برق در فضای باز استفاده می‌شود. از آنجا که برق‌کشی در فضای باز به دلیل اینکه سیم‌ها در معرض رطوبت هستند، دشوارتر است. از سوی دیگر جعبه تقسیم کششی برای این موارد با تمامی استانداردهای باکس کششی برق تولید می‌شود، با این تفاوت که متریال آن باید در برابر ضربه و رطوبت مقاوم‌تر باشد. همچنین انواع جعبه تقسیم کششی از نظر نحوه نصب نیز به دو نوع توکار و روکار تقسیم می‌شوند.
این مقاله هم میتونه مفید باشه: تجهیزات و اتصالات برق صنعتی
نکات مهم برای خرید پول باکس برق
- برای تهیه یک جعبه کششی برق باید به چند نکته دقت داشته‌باشید:
- مقاومت بدنه و متریال محصول در برابر ضربه
- توجه به ضخامت بدنه پول باکس (بین 0.5 تا 0.7 میلی‌متر)
- داشتن رنگ پودری الکترواستاتیک برای محصولات فلزی
- توجه به اندازه و شکل ظاهری پول باکس متناسب با محل نصب
استفاده بیش از حد پول باکس
جعبه تقسیم کششی باید در حد متعادل در سیستم برق‌کشی ساختمان استفاده شود. استفاده بیش از حد نه تنها تعادل برق‌کشی را بر هم می‌زند، بلکه هزینه‌ها را نیز افزایش می‌دهد. این مورد درباره پروژه‌های بزرگ و ساختمان‌های تجاری و برج‌ها اهمیت بیشتری دارد.
یک نکته مهم دیگر اینکه استفاده بیش از حد باکس کششی برق باعث بروز اتصال در سیم‌های برق و خرابی در کابل‌ها شود. به همین دلیل قبل از خرید پول باکس ابتدا باید از اینکه چه تعداد نیاز دارید، بررسی‌های لازم را انجام دهید.
کلام پایانی
جعبه کشش برق یا پول باکس همانطور که در این مقاله به صورت مختصر به آن پرداخته شد؛ ابزاری است کاربردی که استفاده از آن به منظور سهولت سیم‌کشی، نظم و آراستگی در شبکه سیم‌ها یا کابل‌ها ضرورت دارد. امروزه تولیدکنندگان ملزومات برقی قادر هستند که این ابزار را مطابق با نحوه سفارش و به همان صورت که مد نظر سفارش دهنده است طراحی و تولید کنند. همچنین ابعاد جعبه کشش برق و جنس آن مواردی هستند که کاملا قابل سفارش هستند. ضمنا همانطور که پیش‌تر اشاره شد در مورد تعداد مورد استفاده پول باکس در شبکه برق هم بهتر است که از نظرات کارشناسانه در این خصوص بهره گرفت. در پایان لازم به ذکر است که تاکید کنیم در مدیریت سیم‌کشی یا کابل‌کشی؛ یکی از ابزارهایی که وجود آن بنا به مزایای عنوان شده در این مقاله ضرورت دارد قطعا جعبه کشش یا پول باکس است.
