در سیستم‌های حفاظت از شبکه توزیع برق، بالاخص مدارهای الکتریکی که از تعدادی سیم و کابل تشکیل شده‌اند، در ماندگاری آن‌ها تأثیر بسیار زیادی خواهد داشت. در انواع طرح‌های ساختمانی و پروژه‌های صنعتی می‌توان از این سیستم‌ها استفاده کرد. استفاده از کاندوئیت یا همان لوله برق، جزئی از تمهیدات حفاظتی مدارهای الکتریکی است. با استفاده از این لوله‌های برق می‌توان با صرف کمترین هزینه و زمان از سیم‌ها در بلندمدت حفاظت کرد.
یک بخش اساسی در تأسیس یک شبکه توزیع برق هر ساختمانی است که با استفاده از روش‌های متنوعی ایجاد می‌شود. یکی از این روش‌های مدرن در حوزه برق حفاظتی، استفاده از کاندوئیت است. استانداردهای به‌کاررفته در لوله‌های برق، یک مؤلفه تقسیم بندی کننده برای آن‌ها به شمار می‌رود که سبب می‌شود آن‌ها در دو گروه قرار بگیرند. لوله‌های برق یا کاندوئیتی فلزی و لوله‌های برق کاندوئیت که از غیر فلزها ساخته شده‌اند دو گروه مستقل از کاندوئیت‌ها هستند.
لوله‌های برق که نام فنی آن‌ها کاندوئیت است، یک روش حفاظت از پروژه‌های الکتریکی یک ساختمان هستند و برای مکان‌هایی مانند مراکز اداری، تجاری، ساختمان‌های مسکونی و غیرمسکونی و صنایع مختلف و کارخانه‌ها کارایی خواهند داشت. لوله برق در روند تولیداتی خود از تنوع بسیاری برخوردار است و لذا می‌تواند برای هر ساختمانی به کار رود. سازه‌های لوله‌های برق و استانداردهای موجود در آن، آن‌ها را به گروه فلزی و غیرفلزی تقسیم می‌کند.
⭐️ ⭐️ ⭐️ ⭐️ ⭐️
مشاهده انواع زانو کاندوئیت
⭐️ ⭐️ ⭐️ ⭐️ ⭐️
ضرورت استفاده از لوله برق و کاندوئیت
ساخت یک مرکز یا یک ساختمان به تأسیسات برقی نیاز دارد تا روشنایی ایجاد کند یا منابع تغذیه برای ابزار الکتریکی آن ساختمان تأمین نماید. در این فرایند تمامی آن تأسیسات به محافظت نیاز دارند تا کوتاه مدت مستهلک نشوند و نیازی به تعمیر یا تعویض آن‌ها نباشد. روش کاندوئیت یا استفاده از لوله‌های برق این امکان را برای سازنده فراهم می‌کند که بتواند از زیرساخت‌های برقی ساختمان حفاظت کند. فواید استفاده از این روش حفاظتی است که می‌توان در عین ایجاد ایمنی برای تأسیسات برقی، صرفه جویی در انرژی و هزینه، امنیت و کیفیت را برای سیستم به ارمغان آورد.
انواع لوله برق یا کاندوئیت
استانداردها و مواد سازنده لوله‌های برق در تقسیم‌بندی آن‌ها نقش دارند؛ به‌این ترتیب دو نوع لوله‌های کاندوئیت در بازار فنی یافت می‌شوند به نام لوله‌های برق فلزی و لوله‌های کاندوئیت غیرفلزی. اغلب فلزاتی که برای ساخت لوله‌های برق به کار می‌روند عبارت‌اند از: آلومینیوم، فولاد، فولاد ضد اکسایش و ورق‌های گالوانیزه گرم و سرد. استفاده از فلزات دیگر برای ساخت لوله‌های برق توصیه نمی‌شود. برای مکان‌هایی که نمی‌توان از کاندوئیت‌های فلزی استفاده کرد، به‌کاربردن لوله‌های برق غیرفلزی توصیه می‌شود. جنس این لوله از پلاستیک بوده و برای اتاق mri و مکان‌های مرطوب به کار برده می‌شود.
طبیعتاً مواد پلاستیکی می‌توانند در فضاهای مرطوب مقاومت کنند چرا که خطر زنگ‌زدگی برای آن‌ها وجود نخواهد داشت و بدین ترتیب آسیبی نمی‌بینند؛ نکته مهم درباره انواع لوله برق این است که در برخی موارد هر دو نوع از مقاومت بالایی برخوردار بوده و محکم ساخته شده‌اند.
🔶 🔶 🔶 🔶 🔶
📝 پیشنهاد مطالعه 👈 نصب کاندوئیت
🔶 🔶 🔶 🔶 🔶
ضرورت استفاده از لوله برق فلزی
آلومینیوم، فولاد ضد اکسایش و فولاد گالوانیزه متریالی هستند که لوله‌های برق با آن تولید می‌شوند. فلزات دیگری مانند مس برای ساخت لوله‌های کاندوئیت مناسب نیستند. عملکرد بهینه و بالاترین درصد حفاظت از سیم و کابل‌ها را از همین لوله‌ها می‌توان مشاهده کرد. دو فایده مهم برای کاندوئیت‌های فلزی این است که سیم‌ها از آسیب‌های محیط اطراف خود در امان هستند و افراد نیز به طور تصادفی با آن‌ها برخورد ندارند و این مزیت سبب می‌شود تا احتمال برق‌گرفتگی به صفر برسد. هر لوله برق بعد از نصب می‌تواند یک بستر ایمن برای سیم و کابل‌ها فراهم نماید. مراکز تجاری، ساختمان‌های اداری، کارخانه‌ها، صنایع، هتل، فروشگاه، تأسیسات زیرزمینی و منازل مسکونی همگی می‌توانند برای حفاظت کردن از مدارهای خود از لوله‌های برق استفاده کنند.
استانداردهای به کار رفته در کاندوئیت
استانداردهای خاصی که در تولید کاندوئیت‌ها وجود دارد، تعیین می‌کند که چه تعداد سیم و با چه سایزی از لوله‌های برق عبور کند. اندازه در این مؤلفه‌ها و استانداردهای ساخت مهم‌ترین نقش را دارد. شرکت نیرو توان آبتین محصولات خود را با اصول خاصی مانند قطر pg11 تا سایز 48pg تولید می‌کند. اصول و استانداردهای دیگر عبارت‌اند از: اصول astm a۱۲۳ standard که برای روش‌های گالوانیزه کردن لوله برق به کار می‌رود، standard ul7971 که استاندارد تعیین‌کننده ایمنی و حفاظتی برای لوله‌هاست و در نهایت استاندارد ansi C۸۰.۳ که به روند تولید کاندوئیت‌ها اشاره دارد.
💠 💠 💠 💠 💠
📝 پیشنهاد مطالعه 👈 نکاتی درباره جایگذاری دقیق کاندوئیت
💠 💠 💠 💠 💠
استانداردهایی که برای استحکام لوله‌های برق فلزی به کار می‌روند به سه دسته تقسیم می‌شوند. کاندوئیت یا لوله برق فلزی منعطف با استاندارد fmc، لوله برق و کاندوئیت فلزی محکم و سفت با اصل rmc و سرانجام کاندوئیت و لوله برق فلزی با استحکام متوسط که با نام imc شناخته می‌شود. برای لوله‌های برق غیرفلزی دو گروه استانداردی در فرایند تولید وجود دارد؛ rnc یا همان لوله برق غیرفلزی که سفت و محکم است و ent که به کاندوئیت‌های غیرفلزیِ غیر الکتریکی اشاره می‌کند.
انواع لوله برق یا کاندوئیت بر اساس جنس
کاندوئیت‌ها و لوله برق تشکیل شده از گالوانیزه گرم و لوله‌های برق ساخته شده از گالوانیزه‌های سرد، فولاد مشکی رنگ، به کار بردن فولادهایی که روزنه ضدانفجاری ندارند برای ساخت لوله‌های برق، کاندوئیت‌های فولادی که امکان خم شدن و انعطاف بالایی دارند، کاندوئیت‌های فازی آلومینیومی و درنهایت لوله‌های برق استیلی در گروه لوله‌های برق و کاندوئیت فلزی قرار می‌گیرند. لوله‌های غیرفلزی pvc با سه نمونه لوله برق خم سرد، خم گرم و لوله برق ضدحریق، لوله‌های خرطومی و فلکسیبل و درنهایت لوله‌های کاندوئیتی پلی‌آمید در دسته لوله‌های برق غیرفلزی قرار دارند.
استانداردهای استحکام لوله برق کاندوئیت
میزان استحکام در کاندوئیت‌های تولیدشده در کارخانه به دسته rmc، imc & fmc تقسیم می‌شود. لوله‌های برقی که با استاندارد rmc تولید شده‌اند، دارای جداره‌های بند کشی شده و ضخیم هستند. ساخت این لوله برق با استفاده از آلومینیوم، فولاد ضد اکسایش و فولادی با روکش انجام می‌شود. اتصالات خاصی برای الحاق این لوله‌ها به شبکه حفاظتی مدارها وجود دارد. وظیفه این لوله‌ها مانند انواع دیگر حفاظت از سیم و کابل‌ها در برابر آسیب‌های احتمالی خواهد بود.
ضخامت بیشتر برای لوله‌های فولادی سبب می‌شود تا بتوانند در برابر نویزهای الکترومغناطیسی سیم و کابل مقاومت کنند. استفاده از یک لایه برنز، پی وی سی یا گالوانیزه‌های سرد و گرم می‌توان مقاومت فولاد را در برابر اکسید شدن و خوردگی افزایش دهد. ارزان‌ترین و سبک‌ترین لوله‌های برق موجود در بازار متعلق به کاندوئیت‌هایی است که با استاندارد imc ضخامت متوسط ساخته شده‌اند. حلال‌های مخصوصی برای جوش دادن آن‌ها وجود دارد تا بتوان از ورود به رطوبت به داخل آن‌ها جلوگیری کرد.
نصب راحت و آسان و صرف زمان کمتر برای تعبیه این نوع لوله‌ها مزیت بزرگ به‌کارگیری این لوله‌های سبک است. اگر برای لوله‌های برق غیرفلزی خمش و انعطاف لازم با دستگاهی که قادر به ایجاد حرارت است، می‌توان این کار را انجام داد. درصورتی‌که جداره‌های محکم‌تری برای حفاظت از مدارها لازم داریم بایستی ضخامت لوله‌ها را افزایش دهیم که از طرفی، نصب و اتصال آن‌ها را دشوار می‌کند.
خاصیت منعطف بودن برای کاندوئیت‌های غیرفلزی به دلیل وجود استاندارد منعطف fmc در آن‌هاست که سبب می‌شود تا خمش‌های فراوانی در هنگام نصب داشته باشند. طبیعتاً مزیت استفاده از این لوله، نصب آن در مسیرهای پرپیچ‌وخم و غیرقابل‌دسترس است. نصب این نوع بسیار راحت بوده و در کوتاه مدت انجام می‌شود، چرا که با هر بار خروج از مسیر لوله‌کشی می‌توان آن را قطع کرد و دوباره جوش داد.
روش تولید لوله برق گالوانیزه گرم و سرد
اگر مکانی که قرار است تأسیسات شبکه در آن ایجاد شود، دارای رطوبت باشد استفاده از لوله‌های گالوانیزه‌ای گرم توصیه می‌شود؛ چرا که این کاندوئیت‌ها از آبکاری عمقی گرم با فولاد برخوردار هستند. مقاومت این لوله‌ها در برابر اکسایش و عوامل خوردگی غیرقابل انکار است و برای مکان‌های روباز و در تماس با فضای بیرونی به کار می‌رود. در ساخت لوله‌های گالوانیزه گرم یک هدف وجود دارد و آن این است که لوله بتواند در برابر خوردگی و اکسایش مقاومت کند؛ اما نکته مهم این است که میزان مقاومت لوله‌ها تماماً به کیفیت روکشی که بر روی آن قرار دارد، بستگی خواهد داشت.
هر اندازه ضخامت روکش لوله فولادی بیشتر باشد، کیفیت کار و ماندگاری و دوام لوله‌ها افزایش پیدا خواهد کرد. ساخت و تولید لوله‌های برق گالوانیزه گرم با استفاده از دو شیوه استاندارد انجام می‌شود: غوطه‌وری قطعات در پاتیل روی ذوب شده و شیوه شرار دایزینگ. رایج‌ترین لوله‌های برق به کار برده شده در مدارهای الکتریکی، لوله‌های گالوانیزه سرد هستند که در نوع خود پرتیراژ خواهند بود. ساخت و تولید لوله‌های گالوانیزه سرد با سه روش گالوانیزه الکتریکی، گالوانیزه رنگ‌های آغشته یا قلم موی رنگی و روش انرژی مکانیکی یا گالوانیزه الکترولس انجام می‌شود.
کاندوئیت فولادی رنگی
اولین نکته درباره لوله‌های فولادی رنگی این است که در ساخت خود برای مقاومت بیشتر در برابر آسیب از رنگ‌ها استفاده می‌کنند. بتن و فضای داخلی ساختمان می‌توان برای حفاظت مدارهای خود از لوله‌های فولادی رنگی استفاده کند. استفاده در فاصله نزدیک به زمین و استفاده در مکان‌هایی که خوردگی بالایی دارند برای این لوله‌های فولادی مطلوب نیست. دو فایده استفاده از لوله‌های فولادی رنگی اتصالات در دسترس و راحت و قیمت نازل‌تر نسبت به لوله‌های گالوانیزه خواهد بود.
میدان‌های نفت و گاز یا نیروگاه‌ها که خطر انفجاری بالاتری دارند باید از لوله‌های بدون درز انفجاری استفاده کنند. مشخصه بارز کاندوئیت‌های بدون روزنه انفجار قیمت بالا و وزن بالاتر نسبت به نمونه دارای روزنه، است. برای اتصال ابزار الکتریکی که در هنگام کار ارتعاشات دارند و یا در هنگام عبور سیم‌ها از دیواره انبساطی ساختمان، باید از لوله‌های فلکسیبل استفاده کرد. بالطبع انعطاف این لوله‌ها در حین کار قابل مشاهده است و برای افزایش انعطاف آن‌ها از مواد پلاستیکی بیشتر در هنگام ساخت استفاده می‌شود.
کاندوئیت یو پی وی سی، PVC، پلی‌آمید، خرطومی و پلی‌اتیلن
لوله‌های UPVC در گروه لوله‌های غیرفلزی قرار می‌گیرند که در دو حالت خم گرم و خم سرد تولید می‌شوند. استحکام لوله یو پی وی سی بسیار بالا بوده و درباره لوله خم سرد آن باید گفت که بدون حرارت و با استفاده از فنر خاص می‌توان آن را خم کرد و استحکام آن نیز بالاتر از نمونه خم گرم خواهد بود. وزن کم لوله‌های پی وی سی در اثر استفاده از مواد الاستیسیته، روان کننده‌ها و روان کننده‌ها به وجود آمده است و به مزایای نصب آن افزوده است. فواید استفاده از این لوله عبارت‌اند از:
ارزانی، روکش مستحکم، ضد اشتعال بودن و کارایی بالا در صنایع مختلف. پلاستیک‌های نرم متریال سازنده لوله‌های برق پلی‌آمید هستند که سبب شده است نسبت به نمونه‌های دیگر قیمت کم و انعطاف بیشتر داشته باشد. لوله‌های خرطومی که یکی از لوله‌های غیرفلزی هستند خود دارای سه نمونه کاربردی هستند؛ لوله خرطومی فلزی، پی وی سی و پلی آمیدی نمونه‌های این لوله هستند.
جداره‌های سازه برای میزبانی از عبور سیم و کابل باید دارای لوله‌های خرطومی پی وی سی باشند. خم شدن در زاویه جداره‌ها به همراه ضدحریق بودن و تشکیل شدن از PVC خالص از ویژگی‌های این لوله است. استحکام پایین به همراه قیمت کمتر از ویژگی‌های بارز لوله‌های پلی‌آمیدی است که ارزش کمتری نسبت به لوله‌های PVC خواهد داشت. جداره‌های فضای بیرون از ساختمان و تابلو برق‌های صنعتی برای عبور سیم و کابل‌های مذکور باید از لوله‌های فلزی خرطومی استفاده کنند.
طبیعتاً لوله‌های برق و کاندوئیت به لحاظ استحکام مراتبی دارند که درباره لوله‌های برق غیرفلزی، لوله‌های پلی اتیلنی میان pvc و خرطومی قرار می‌گیرند. این مرتبه برای لوله‌های پلی‌اتیلنی به این معناست که مقاومت بالاتری نسبت به لوله‌های خرطومی دارد، ولی نسبت به لوله‌های پی وی سی انعطاف بیشتری دارند.
مزایای استفاده از لوله برق فلزی و کاندوئیت
اولین مزیت قابل ذکر برای لوله برق فلزی این است که نسبت به دیگر هدایت کننده‌های سیم و کابل ماندگاری بالاتری دارند و حتی در گروه خود و در قیاس با لوله‌های غیرفلزی عمر بیشتری دارند. جنس محکم و متریال مقاومی که برای تولید لوله‌های برق و کاندوئیت استفاده شده منجر به ایمنی در برابر حیوانات موذی گردیده است. مقاومت و استحکام لوله‌های برق فلزی در برابر فشار و ضربات احتمالی غیرقابل انکار است. لوله‌های فلزی اغلب ضد آتش بوده و در زمان حریق از بستر سیم و کابل حفاظت می‌کنند.
باز و بسته کردن کاندوئیت‌های فلزی یا حتی نصب آن‌ها در زمان تشکیل زیرساخت‌ها فرایند راحتی است و در کوتاه مدت انجام می‌شود. شایان ذکر است که لوله‌های فلزی در برابر اشعه‌های فرابنفش و یووی مقاومت می‌کنند که همین امر استفاده از آن‌ها را در محیط اسکن مغزی و ام‌ارآی تضمین خواهد کرد. استفاده از لوله‌های برق یک روش ایدئال برای جلوگیری از نویزهای الکترومغناطیسی میان سیم و کابل‌های یک تأسیسات الکتریکی هستند. عملکرد بهینه و کارایی بالا در روند حفاظت از سیم و کابل‌ها برای لوله‌های برق و کاندوئیت سبب شده تا هزینه کمتری برای ایمنی آن‌ها صرف گردد.
اپراتورهای حفاظت از سیم و کابل یک ساختمان می‌توانند با اطمینان بیشتری کار خود را انجام دهند؛ چرا که لوله‌های برق فازی به‌کار رفته در سیستم برقی، ایمنی جان انسانی را افزایش می‌دهند. در انتخاب و نصب لوله‌های فلزی ارائه خدمات راهنمایی و مشاوره این حوزه اهمیت بسیار بالایی دارد، چرا که می‌توان با صرف هزینه‌های مناسب و جلوگیری از اتلاف وقت، بیشترین ایمنی را برای تأسیسات توزیع برق ساختمان تأمین کرد.
✍️ سخن نهایی
به تفضیل گفته شد که اهمیت و ضرورت استفاده از لوله برق برای تأمین امنیت جانی و ابزاری چیست و چگونه باید بستر این ایمنی فراهم شود. هر پروژه‌ای که برای ساخت تشکیلات الکتریکی انجام می‌شود، مترصد خطا و عدم ایمنی است که باید با استفاده از لوله‌های برق فلزی یا غیرفلزی این خطا و عدم ایمنی داشتن را کم کرد؛ به‌عبارت دیگر احتمال آسیب را به صفر رساند.
چنانکه تأسیسات برقی یک ساختمان بدون درنظر گرفتن اصول ایمنی ساخته شود، به‌طور قطع مترصد آسیب دیدن و متضرر شدن خواهد بود. در این صورت صدمات به ابزار و ساختار و آسیب‌های انسانی اجتناب ناپذیر است. مقاومت در برابر فشار، کارایی بالا در محیط‌هایی با رطوبت بالا، ضد رطوبت بودن، دوام در ساختمان‌هایی با تفاوت‌های ظاهری و ساختاری، روش‌های بسیاری در اجرا و نصب پروژه و سرانجام ایجاد بستر امن برای شبکه الکتریکی ساختمان از جمله فوایدی است که لوله‌های برق و کاندوئیت برای یک محیط به ارمغان می‌آورند.
درصورتی‌که یک فرد یا یک متخصص بخواهد لوله‌های برق و کاندوئیت را تعریف کند، باید مشخصه‌های آن را چنین بیان کند که این ابزار برای ایجاد حفاظت و هدایت سیم و کابل در یک بستر ایمن به کار می‌رود و استفاده از در مصارف ساختمانی و غیرساختمانی بلامانع است. لوله‌های برق و کاندوئیت به‌عنوان یک محافظ و پوشش محکم برای حفاظت از سیستم الکتریکی به کار برده می‌شوند. به‌کاربردن این لوله‌های برق و کاندوئیت برای یک ساختمان سبب می‌شود تا آسیب به اطراف و آسیب محیط به سیم و کابل‌ها کاهش پیدا کند؛ لذا نصب آن‌ها توسط متخصصین حوزه برق اهمیت بسیار بالایی خواهد داشت. ممنون از این که ما را تا پایان مقاله همراهی کردید؛ نظرات و سؤالات خود را با کانکتور سنتر درمیان بگذارید.
